In januari 2004 publiceerde ik in FNV Bouw Magazine een interview met metselaar Gerard Nanne, die in zijn vrije tijd succesvolle misdaadromans schreef. Dat bracht mij op het idee hem te vragen voor ons een misdaadverhaal te schrijven over de bouw, dat als feuilleton kon worden gepubliceerd. Dat werd Dilemma, dat in tien afleveringen verscheen in de periode september 2004 tot en met juni 2005. De serie werd werkelijk schitterend geïllustreerd door Metin Seven. Hieronder het interview met Gerard Nanne.

Bouwvakker Gerard Nanne ontpopt zich tot succesvol thrillerauteur

Metselaar in de misdaad

Bij het Genootschap van Misdaadauteurs keken ze er wel van op. Een metselaar in hun gezelschap! Wat achtergrond betreft is hij inderdaad een vreemde eend in de bijt. Gerard Nanne uit Bovenkarspel staat overdag op de steiger en schrijft ’s avonds aan de avonturen van het speurdersduo Benders en Van Es.

Achteraf beseft Gerard Nanne (54) dat het er al vroeg in zat. Op de LTS was er een excursie naar een steenfabriek en daarover moesten de leerlingen een opstel schrijven. Hij won de prijs die de leraar had uitgeloofd. Maar die informeerde eerst of hij het wel zélf had geschreven. En zijn jongere zusjes herinneren zich nu nog de verhaaltjes die hij hen vroeger opdiste. Maar Nanne zelf schonk weinig aandacht aan zijn schrijf- en verteltalenten. Tot hij een jaar of acht geleden besloot er toch maar eens voor te gaan zitten en een boek te schrijven. En dan in het genre dat hem zelf als lezer altijd erg aansprak: de misdaadroman. Inmiddels liggen er twee boeken van zijn hand in de winkel, bereidt de uitgever nummer drie voor en is Nanne zelf alweer halverwege zijn vierde thriller.

Doorzettingsvermogen
Urenlang zwoegen en schaven in de eenzaamheid van je werkkamer. Dat is schrijven. Maar het is ook ontspannend na een dag fysieke arbeid, zo heeft Gerard Nanne ervaren. En een schrijver kent naast moeilijke ook veel mooie momenten. “Bijvoorbeeld als je je eerste boek in handen krijgt. Dat is een machtig moment. Maar ook eerder al, als je hoort dat je boek zal worden uitgegeven. En daarna, als de uitgever laat weten dat hij met je dóór wil.”
Er was moed voor nodig, zegt Nanne, om op een dag te beginnen aan een boek. Maar de drang om te schrijven gaf de doorslag. Na wat schuchtere pogingen, veel transpiratie en doorzettingsvermogen lag er eindelijk een manuscript. De derde uitgever die het onder ogen kreeg, Ellessy in Arnhem, zag wel wat in de schrijvende metselaar. Nanne: “Het manuscript had nog te weinig kwaliteit, vonden ze. Het oordeel kwam eigenlijk neer op: dit is het niet maar het zit er wel degelijk in. Ik kreeg een aantal tips, onder meer om een cursus te gaan volgen om de technische kanten van het schrijven op te krikken. Dat heb ik gedaan en toen ben ik opnieuw aan een boek begonnen.”

Appie Baantjer
Dat werd ‘Het lied van de lijster’, dat in november 2002 verscheen. Nanne werkte er een jaar aan, ook al omdat hij halverwege besloot het perspectief om te gooien. Daardoor moest hij een groot gedeelte herschrijven. De uitgever accepteerde het zonder veel mitsen en maren en Nanne mocht het eerste exemplaar officieel overhandigen aan niemand minder dan streekgenoot en collega-misdaadauteur Appie Baantjer, schepper van De Cock (met C.o.c.k.). Afgelopen najaar volgde ‘Moederdier’, dat deels in het bouwmilieu speelt. ‘De Reigerman’ is in voorbereiding.
Hij was al lid van FNV Bouw. Maar twee uitgegeven thrillers betekende dat Gerard Nanne ook mocht toetreden tot het Genootschap van misdaadauteurs’. Hij vertelt geamuseerd over zijn eerste ontmoeting met de collega’s in crime. “Ze keken daar wel op van mijn achtergrond als metselaar. Als ze geen broodschrijver zijn, zijn de meeste misdaadauteurs leraren, journalisten of oud-politiemensen. Een schrijvende bouwvakker, daar hadden ze nog nooit van gehoord. Het is ook wel bijzonder natuurlijk.”

Oude baas
Na de LTS ging Gerard Nanne op zijn zestiende aan het werk als metselaar. Later begon hij een eigen bedrijfje dat groeide en groeide. “Het liep als een trein maar ik had het er razend druk mee. Ik kwam nergens meer aan toe. Niet aan mijn gezin en niet aan mezelf. Ik had soms zin om te schrijven maar daar had ik de tijd niet voor. Dat heeft zeker een rol gespeeld bij mijn besluit een jaar of acht geleden, dat het afgelopen moest zijn met dat stressen. Ik ben gewoon weer bij mijn oude baas gaan metselen en heb nu veel meer tijd voor andere dingen. Sindsdien schrijf ik zo een uurtje of twaalf à veertien in de week.”

Onderhoudend debuut
Het is spannend om te zien wat er met je eerste boek gebeurt. Hoe wordt het ontvangen, wat zegt de pers? in het geval van Nanne was dat positief. De kritieken waren lovend. “Een onderhoudend en degelijk debuut”, schreef een recensent. “Een strakke en tintelend gecomponeerde thriller”, aldus een ander. “Goed geschreven en meeslepend”, vond een derde. De Nederlandse bibliotheken zagen er ook wel brood in en bestelden 350 exemplaren. Onlangs hoorde Nanne dat zijn eersteling ondertussen al bijna duizend keer is uitgeleend. De eerste druk van ‘Het lied van de lijster’ bedroeg duizend exemplaren maar inmiddels is het verhaal verkocht aan Reader’s Digest, die het heeft opgenomen in een uitgave die in een oplage van 24 duizend stuks is verschenen. Die uitgave van heel recente datum heeft Nanne zelf nog niet gezien maar hij kreeg er al wel enkele reacties van lezers op.
“De reacties die ik krijg zijn vaak van mensen uit West-Friesland die het leuk vinden dat mijn verhalen hier in de streek zijn gesitueerd. Ze herkennen het landschap en de plaatsen.”
Nanne introduceerde in zijn eerste roman inspecteur Frank Benders en zijn assistente Paula van Es, die het politiebureau van Hoorn als hun thuisbasis hebben. In zijn volgende boek in het opnieuw dit speurdersduo dat het opneemt tegen de misdaad.

Vaste lezerskring
De boeken zijn spannend. Maar dat is ook het schrijven zelf. Nanne: “Elke schrijver werkt op zijn eigen manier. Er zijn collega’s die tevoren alles precies in een schema hebben staan. Zo werk ik niet. Ik heb de plot in grote lijnen in mijn hoofd. Maar alle details worden pas onder het schrijven ingevuld. Het boek groeit als het ware onder mijn handen. Dat houdt het voor mij ook spannend. Van mijn eerste boek had ik al dertig pagina’s af voor ik zelf wist wie het gedaan had.” Voorlopig wil Nanne het misdaadgenre trouw blijven. Vooral omdat hij het duo Benders en Van Es goed wil neerzetten. Hij hoopt er langzamerhand een vaste lezerskring mee op te bouwen. Maar hij sluit niet uit dat hij ooit nog eens aan iets heel anders begint. “Volgend jaar word ik 55. Dan ga ik een dag in de week minder metselen en krijg ik wat extra vrije tijd. Voor mijn gezin natuurlijk maar er komt ook zeker méér tijd om te schrijven.”

 FNV Bouw Magazine, januari 2004