In de periode januari 2005 tot december 2007 verscheen in FNV Bouw Magazine de serie ‘Werkers in beeld’. Ik had al lang zo’n serie in mijn hoofd maar eerder kwam het er niet van. De serie telde 32 afleveringen. Ik bezocht alle beelden op locatie. De serie was populair, getuige de vele reacties van lezers, waaronder tientallen tips. Hieronder zomaar een aflevering en een overzicht van de hele serie.
Werkers in beeld (5)
De houtwerker van Slavomir Miletic
Bij honderden zijn ze in steen gehouwen of in brons gegoten, de machthebbers, wetenschappers en kunstenaars. En ze staan op prominente plekken te pronken. De gewone werknemers komen er bekaaid vanaf. Maar ze zijn er wel, ook al staan ze soms wat verscholen. FNV Bouw Magazine zoekt ze op.
Door Peter van der Aa. Foto Chris Pennarts
HET BEELD De houtwerker is een bronzen sculptuur van vier meter hoog. De ruw uitgevoerde kolos steekt de armen vooruit in werkhouding en straalt pure oerkracht uit.
DE PLEK Het beeld staat op een schelpenpleintje bij de Houthavenkade aan de Zaan in Zaanstad. Vroeger heerste hier de bedrijvigheid van de zagerijen en opslagplaatsen van houtbedrijven. In de jaren negentig verdwenen die om plaats te maken voor woningen op het Zaaneiland.
DE MAKER De doorgaans in Nederland woonachtige Servische kunstenaar Slavomir Miletic (1930) kreeg in 1962 de opdracht om het beeld te maken. Met de houtwerker creëerde hij zijn levenswerk.
DE OPDRACHTGEVER De gemeente Zaandam liet het beeld maken als eerbetoon aan de werkers in de houtindustrie. Toen Miletic zijn werk afleverde, werd het echter afgekeurd als zijnde ‘artistiek waardeloos’. Het beeld maakte vervolgens een zwerftocht van veertig jaar. Daarvan stond het 25 jaar op het Waterlooplein in Amsterdam. Uiteindelijk werd het ook in Zaanstad officieel erkend als kunstwerk en op 20 juni 2004 onthuld.
BIJZONDERHEDEN Bij de onthulling van de houtwerker kreeg Miletic de ‘erkenningsprijs’ van de gemeente als genoegdoening voor de manier waarop in het verleden met kunstenaar en kunstwerk is omgesprongen.
De serie ‘Werkers in beeld’ bestond uit:
1. Bouwvakarbeider in Amsterdam, Jan Havermans
2. Steenzetter Afsluitdijk, Ineke van Dijk
3. Baggerbeugelaar Sliedrecht, Kees Vet
4. Kruikenzeiker in Tilburg, Henk Smulders
5. Houtwerker in Zaanstad, Slavomir Miletic
6. Mosselvisser in Yerseke, Lou Boonman
7. Glasblazer in Nieuw-Buinen, Onno de Ruijter,
8. Potmolenaar in Schoonhoven, Jan van Ipenburg
9. Schilders in Emmen, Willem Kerkhof
10. Peejesteker in Zevenbergen, Niek van Leest
11. IJzergieter in Ulft, Frits Elffers
12. Opperman in Herpen, Theo Schreurs
13. Hardwerker in Apeldoorn, Helen Frik
14. Kanaalgravers in Erica, Willem Kind
15. Klompenmaker in Liempde, Pier van Leest
16. Veenwerker in Appelscha, Eddy Roos
17. Mijnwerker in Kerkrade van Wim van Hoorn
18. Straatmaker in Velserbroek van Jolanda Prinsen
19. Slikwerker in Het Bildt van Frans Ram
20. Arbeiders in Amsterdam van Han Wezelaar
21. Steenhouwer in ’s Hertogenbosch van Jacques de Bresser
22. Schaftende arbeiders in Amstelveen van Hans Bayens
23. Kuiper in Grouw van Karianne Krabbendam
24. Steenovenvolk in Aalst van Ton Koops
25. Bouwoverleg in Nieuwkuijk van Carla Vrendenberg
26. Dorpssmid in Beneden-Leeuwen van Ed van Heck
27. Schaapsscheerder in Ede van Klaas van Rosmalen
28. Dijkwerker in Wervershoof van Jan van Velzen
29. Bollenplanter in Noordwijkerhout van Frans en Truus van der Veld
30. Bootwerker in Delfzijl van Albert Zweep
31. Spoorwegwerker in Maarn van Frank Mager
32. Huisvrouw in Nuenen van Henck van Dijck
FNV Bouw Magazine, januari 2005 tot december 2007